جستارها و مقالات

هوش مصنوعی قطعا یکی از حساس‌ترین موضوعاتی‌ست که در دنیای امروزی مورد بحث است. امروزه تحلیل و بررسی زندگی آینده‌ی ما در سایه‌ی این ابزار قدرتمند و تحولاتی که ایجاد خواهد کرد، دیگر تنها محدود به محققان این رشته نبوده و تبدیل به دغدغه‌ای برای افراد عام شده است. دغدغه‌ای که همواره احساس تردید را به دنبال خود می‌آورد. هرکدام از ما با فکر کردن به هوش مصنوعی تصاویری از آینده متصور می‌شویم و طبعا علامت سوال‌های زیادی در ذهنمان شکل می‌گیرند. ظاهرا منشا تردید نام برده، همین سوالاتی‌ست که پاسخ آن‌ها برای اکثرمان معلوم نیست؛ هوش مصنوعی چطور زندگی روزمره‌ی ما را متحول خواهد کرد؟ آموزش و تحصیل چه تغییراتی خواهند کرد؟‌ آیا حرفه‌ و هنر در دنیای آینده نیاز به بازتالیف دارند؟ قطعا قادر به یافتن پاسخ دقیق برای سوالاتی که درمورد آینده مطرح می‌شوند نیستیم، اما با نگاهی به گذشته و مشاهده‌ی تاثیر تکنولوژی روی جنبه‌های مختلف، بخصوص طراحی و هنر، می‌توان با قاطعیت گفت که در دنیای امروزه این دو مقوله به هم گره خورده‌اند و در صورت تغییر در یکی از آنها دیگری نیز متحول خواهد شد.

تحول، جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی است. تغییراتی که به واسطه تغییر شرایط به وجود می‌آید از دیرباز همراه جهان بوده است و انسان نیز از آن مستثنی نیست. شاید سرعت تحولات در طول تاریخ متفاوت بوده باشد و در دوره معاصر یکی از سریع‌ترین تغییرات و تحولات را شاهد هستیم. درگذشته به دلیل ریتم پایین‌تر زندگی، تغییرات تدریجی بودند. شاید مردم دوره صفویه با دوره‌های قبل و بعد خود از لحاظ نحوه زندگی و نگرش به دنیا تفاوت زیادی نداشتند، تکنیک‌های ساخت به تدریج تغییر کرده و شاید دلیل نزدیکی و مشابهت سبک‌های معماری آن دوره نیز همین سرعت پایین تغییرات است. از انقلاب صنعتی و ورود آن به سایر کشورها و برخواستن جنبش مدرن سرعت تحولات افزایش چشم‌گیری یافت و این تحولات با ورود به عصر اطلاعات و دسترسی آزاد به آن به شکل همه‌گیر و جهانی و با سرعت باورنکردنی پیش می‌رود. اثرات این تغییرات که در واضح‌ترین حالت در سبک زندگی انسان‌ها دیده می‌شود بازتاب‌های کالبدی متعددی داشته است. روش‌های جبری مانند محدود کردن دسترسی به اطلاعات راه‌حل این تحولات روزافزون نیست چرا که پیشرفت تکنولوژی رفتارهای جبری را برنمی‌تابد. تفاوت نسل‌ها مانند دوره قبل از خود نیست و نسل‌ها و نیازهایشان تغییر کرده است که باید این را پذیرفت و شناخت تا بتوان بهترین تصمیمات را گرفت.

عطف، نقطه‌­ای حاصل از یک تغییر است که خود نیز تغییر را به دنبال دارد. به‌گونه­ای که می‌توان گفت: «بنیان عطف را با تغییر گره زده ­اند.» جریان معماری نیز در هر زمان و مکان با گذر از یک عطف، دچار دگرگونی می­شود. به طور مثال در جهان معماری گاهاً آنچه در نتیجه ­ی تغییر یک قدرت و سیاست­های آن در مواجهه با یک قدرت برتر و سلطه طلب به وجود می‌آید، عطفی است حاصل استعمار. سوال این است که آیا این عطف در نمودار پیشرفت، نمود صعود خواهد بود یا سقوط؟ جریان معماری و جامعه، قبل از این نقطه و بعد از آن، چه مسیری را طی خواهد کرد؟